راهکارهای آموزش ضرب در کلاس درس سوم

از آن‌جا که دوره‌ی ابتدایی از ارکان اصلی هر نظام آموزشی به شمار می‌آید، معلّمان این دوره باید از اطلاعات و مهارت‌های لازم برخوردار باشند. طرح آموزشی پیش‌رو، نمونه‌ای است از تعلیم یکی از مفاهیم عمده ریاضی، یعنی جدول ضرب، که براساس هوش تجسّمی بنا نهاده شده است.

معلّم عاملی نیست که فقط به بچّه‌ها یاد بدهد؛ بلکه عاملی است که باید سبب شود تا بچه‌ها از سر شوق بیاموزند. یاد بگیرند آنچه را که باید فراگیرند، تا بهتر، سریعتر و شادمانه‌تر رشد کنند و بالیده شوند.

بهترین یاد گرفتن وقتی اتفاق می‌افتد که یاد دهنده (معلّم) با راهنمایی کوتاه و مختصر،یادگیرندگان (دانش‌آموزان) را رها کند تا خودشان یاد بگیرند؛ بگذارد با توانمندی‌هایی که دارند، پنجه نرم کنند؛ به تجربه‌های فردی یا گروهی بپردازند؛ خودشان را پیدا کنند و سرانجام به "خود باوری" برسند؛ نه به "معلّم باوری". هدایت به خود باوری و خود یادگیری،جوهر هنر معلّمی است.

رساندن یادگیرندگان به مرز "خود باوری" و "خود یادگیری" آن‌ها را وا می‌دارد که تکاپو کنند، تجربه کنند، جست‌جو کنند و به مطالعه بپردازند تا آنچه را که می خواهند یا دوست دارند و برایشان جذابیّت دارد، بیاموزند. رسیدن به این مرز، آغاز تشنگی برای یادگرفتن است.

هرگاه بتوانیم یادگیرندگان را تشنه‌ی یادگرفتن کنیم، هنر یاد دادن برای یاد گرفتن در حرفه‌مندی‌ها و هنرمندی‌هایمان نمایان شده است.

پروفسور " ان.ال.گیج" در کتاب پر مغز خود می‌گوید: " یقیناً هیچ فردی غیر از معلّم نمی‌تواند تأثیر بیشتری در آنچه در

مدرسه‌های ما می‌گذارد، داشته باشد". گفته‌ی وی این معنا را به ذهن متبادر می‌کند که معلّم، قدرت درمان جادویی دارد؛ چون کاری که او می‌کند، از عهده‌ی هیچ‌کس دیگر برنمی‌آید.

چهارستون آموزش و پرورش در گزارش کمیسیون بین‌المللی آموزش و پرورش برای قرن بیست و یکم، این‌طور عنوان شده است: یادگیری برای دانستن، یادگیری برای انجام دادن، یادگیری برای زیستن و یادگیری برای باهم زیستن.

پس راست خواهد بود که بگوییم:

اگر پرورش شهروندان خوب می‌خواهیم، باید به معلّم رجوع کنیم، راه دومی وجود ندارد.

اگر کالایی به نام همبستگی و یکپارچگی ملّی و در سطحی برتر، فراملّی (جهانی) می‌جوییم، باید از معلّم خریداری کنیم.

اگر میل به همزیستی سالم و رفتارهای هنجار در اجتماع داریم، باید معلّم را دریابیم و به او بها بدهیم.

اگر بخواهیم کنیم.همگام تغییرات سریع جهانی پیش برویم و به درمان تنش‌های موجود اجتماعی بپردازیم، باید به مطب معلّم برویم و نسخه‌های شفابخش او را قبول کنیم.

تدریس خوب، یادگیری فعّال

فرآیند تدریس همواره با مفاهیمی از قبیل فراگیر و یادگیری همراه می‌شود. یادگیری هدف اصلی تدریس است و معلّم مهم‌ترین نقش را در رسیدن به این هدف ایفا می‌کند. نخستین تعریف تدریس خوب "ایجاد شرایط برای بهبود"تدریس است. چهارچوب تدریس، مجموعه‌ای پژوهش محور از اجزای آموزش است که در چشم اندازی سودمند از یادگیری و تدریس مطرح شده است.

رهبری آموزشی

در مدیریّت یادگیری، آگاهی نسبت به اعتماد خود و عزّت نفس یادگیرنده، حائز اهمیّت است. در بسیاری از روش‌ها یادگیری نامحسوس است. لازم است به فراگیرندگان کمک کنیم نسبت به آن‌چه شناخت دارند و آن‌چه شناخت ندارند آگاه شوند.

ما سعی نمی‌کنیم ظرفیت یا حافظه را به کودک درس بدهیم، بلکه قابلیّت های ذاتی ذهن اورا به کمک تمرین، تجربه، ادراک و کنترل شخصی شکل می دهیم.

برای این‌که چنین رفتاری از دانش‌آموزان مشاهد کنیم، شناخت قابلیّت‌ها، توانایی‌ها و هوش‌های غالب آنان بسیار مهم است. آشنایی با تئوری هوش‌های هشت‌گانه (نک:ادامه‌ی مقاله) بر اساس تفاوت‌های دانش‌آموزان و طراحی برنامه‌ی درسی مناسب برای هر استعداد، راه را برای رسیدن به نتیجه‌ی مطلوب هموارتر می‌کند.اگر معلّمان با ویژگی‌های هوش‌چندگانه آشنا شوند، می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا سر نخی از هوش غالب خود پیدا کنند.

هوش‌های چندگانه (هشت‌گانه) و مهارت های شناختی

تئوری MI2، شرایط را برای درک مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان فراهم می‌کند. هوش‌های هشت‌گانه در این مدل، خود، به عنوان توانایی‌های شناختی محسوب می‌شوند. در این ارتباط، مطالعه‌ی دقیق نحوه‌ی کارکرد این تئوری روی مطالبی که اغلب توسط آموزگاران و با حمایت از روش شناختی یادگیری تاکید می‌شود، بسیار مفید و مؤثر خواهد بود. از جمله‌ی این روش‌ها، می‌توان به حافظه، حلّ مسائل و سایر اشکال تفکّر اشاره کرد.

حافظه

هوواردگاردنر، حافظه را خاص مقولات هوشی می‌داند. به اعتقاد وی، تا زمانی که یک مقوله‌ی هوشی مشخّص نشده‌است، نمی‌توان حافظه را "خوب" یا "بد" دانست.این نظریه عنوان می‌کند، دانش‌آموزی که "حافظه‌ی ضعیفی" دارد ممکن است تنها در یک یا دو مقوله‌ی هوشی حافظه‌ی ضعیفی داشته باشد. با این حال، مشکل این دسته از دانش‌آموزان، ضعف حافظه‌ی آنان در یک یا دو مقوله‌ی هوشی است که در کلاس درس، تأکید فراوانی روی آنها شده است. (هوش زبانی- کلامی و هوش ریاضی– منطقی).

بنابراین برای حل این مشکل باید به دانش‌آموزان کمک کرد تا به حافظه‌های " قوی " خود در سایر مقولات هوشی دست‌یابند(برای مثال: هوش موسیقیایی، تجسّمی و بدنی– حرکتی).

روش‌های تقویت حافظه یا کارهایی که مستلزم حفظ کردن مطالب است، باید به شیوه‌ای تدریس شود که تمام هشت "‌حافظه‌" را به فعالیّت وادارد.

وظیفه‌ی آموزگار، یاری رساندن به دانش‌آموز برای مرتبط ساختن مطالب آموزشی با مؤلفه‌های مقولات هوشی مختلف است. پس از این‌که دانش‌آموزان در معرض عوامل تقویت حافظه، از هشت مقوله‌ی هوشی مختلف، قرار گرفتند، آن‌گاه قادر خواهند بود تا از میان شیوه‌های موجود، آن را که از کارایی بیشتر برخوردار بوده و قادر است از آن به طور مستقل در مطالعات فردی خود استفاده کنند، برگزینند.

MI آموزشهای خاص

تئوری هوش های هشت‌گانه کاربرد‌های وسیعی در آموزش‌های خاص دارد. این تئوری با تکیه بر طیف گسترده‌تری از توانایی‌ها، ناتوانی‌ها‌ یا نقص‌ها، در بافت وسیع تری قرار می‌گیرد. آموزگاران با به‌کار گیری این تئوری، به عنوان نوعی پس زمینه قادر خواهند بود تا دانش‌آموزانی را که در استفاده از برخی هوش‌ها ضعف‌هایی دارند، با تکیه بر سایر هوش‌ها توانایی فراگیری همه جانبه را داشته باشند. MI در ایجاد برنامه های آموزشی فردی

تئوری MI کاملاً خود را وقف ایجاد راهکارهای تدریس در برنامه‌های آموزشی فردی می‌کند، این برنامه‌های آموزشی به عنوان بخشی از فرآیند تحقق آموزش خاص هر دانش‌آموز تلقّی می شود. این تئوری به ویژه در کمک به معلّمان برای شناسایی نقاط قوّت و شیوه‌ی یادگیری دلخواه دانش‌آموزان بسیار مؤثر است؛ از این اطلاعات می‌توان به عنوان مبنایی برای انتخاب عوامل مناسبی که باید در برنامه‌های آموزش فردی گنجانیده شود، استفاده کرد.

1. طرح پیشنهادی آموزش ضرب:

ضرب به عنوان یکی از مبحث های ریاضی پایه سوم مطرح است و یادگیری آن توسط دانش آموزان حائز اهمیت است به طوری که اگر دانش آموزان مفهوم آن را خوب نیاموزند در بحث های بعدی با مشکل مواجه خواهند شد در ابتدای کار سعی می کنیم که مطالب ریاضی با شعر و داستان و بازی و با ساختن ماکت ها، شکل ها و احجام مختلف هندسی و... به طور مجسم و نیمه مجسم تدریس شود، در مورد مفهوم ضرب سعی شده هر هفته یک ستون از ضرب تدریس و شروع تدریس هم از ستون شماره 2 یعنی ضرب عدد 2 در اعداد یک رقمی باشد؛ ابتدا دانش آموزان گروه بندی می شوند و به وسیله دسته بندی کردن اسباب بازی ها و یا دسته بندی کردن اشیایی که هر گروه در اختیار دارد مفهوم ضرب آموخته می شود، سپس با کشیدن شکل های مختلف در دفتر نقاشی و دسته بندی کردن آن ها برای آن ضرب می نویسند، برای تکرار جدول ضرب از اسامی دانش آموزان کمک می گیریم، مثلا ستون 2 را تدریس می کنیم، نفر اول دفتر کلاس دو ضربدر یک (2×1) می باشد و نفر دوم (2×2)و روی کارت عبارت ضرب و پشت کارت شکل ضرب مربوطه کشیده می شود و به دانش آموز می دهیم، به این ترتیب همه دانش آموزان یک ضرب داشته و آن را تا پایان هفته روی سینه خود نصب می کنند و ما دانش آموزان را با ضرب نوشته شده بر روی کارتشان صدا می زنیم

بازی ضرب در کلاس

برای بازی ضرب به این صورت می توانیم عمل کنیم: از گروهی که ضرب 2 متعلق به آنهاست می پرسیم (2×2؟) فردی که به نام دو دو تا است بلند می شود و می گوید 4 تا و بعد یکی دیگر از دانش آموزان می گوید چرا 4 تا؟ معلم می پرسد پس چند تا؟ دانش آموز می گوید (3×2؟) نفر بعدی که نام او این ضرب است بلند می شود،و به همین ترتیب ادامه می یابد.(این بازی بر اساس بازی یک مرغ دارم روزی چند تا تخم مرغ می گذارد طراحی شده است و فرایند دقت شنیداری را تقویت می کند)

2.روش تدریس پیشنهادی برای آموزش ضرب:

گام اول آموزش ضرب، با شناخت و یادگیری مفهوم ضرب آغاز می شود. چگونه این مفهوم را آموزش بدهیم و چه روش هایی به کار ببریم حکایتی جدا از آموزش ضرب دارد.

نکته دیگری که باید متذکر شوم پرهیز از عجله در آموزش ضرب می باشد. اجبار برای حفظ سریع جدول ضرب یکی از اشتباهات بزرگ یک معلم می تواند باشد. اگر مدت زمان زیادی در این چند صفحه ریاضی صرف می کنید و نگران بودجه بندی کتاب هستید، مطمئن باشید که با آموزش صحیح این مرحله در آینده صفحات 55 تا 58 و 65 تا 71 و 91 تا 105 به سرعت پیش خواهید رفت و جبران عقب ماندگی خواهد شد.

همانطوریکه همکاران محترم پایه سوم ابتدایی می دانند، پایه ریزی جدول ضرب از کلاس دوم آغاز می شود. در اواخر کتاب ریاضی پایه دوم بخشی به نام مفهوم ضرب وجود دارد.

آنچه بنده برای آموزش این کار انجام داده ام دو درخواست از اولیا و دانش آموزان بوده است؛ اولا تهیه یک دفتر 40 برگ ساده و 45 عدد خلال دندان یا یک بسته کبریت (بسیار کم هزینه و قابل دسترس)

در مورد روش تدریس ضرب باید خدمتتان عرض کنم که قبل از آموزش ضرب اعداد، باید مدتی به آموزش مفهوم ضرب بپردازیم. شاید یک هفته یا بیشتر (با توجه به استعداد بچه های کلاس). برای بیان مفهوم ضرب وقت نیاز است. بهتر است از بچه ها بخواهید تا یک دفتر 40 برگ بردارند و فقط و فقط مختص ضرب باشد و وسایل مورد نیاز دیگر البته باز به سلیقه و امکانات بر می گردد، مثلاً آوردن خلال دندان یا کبریت حدود 45 عدد می باشد. در این مدت چند روزه آموزش مفهوم، کلاً کتاب درسی را فراموش کنید.

اولین مرحله، آموزش مجسم عبارت های ضرب می باشد. بهتر است عبارت ها را روی تخته بنویسید و از بچه ها بخواهید تا روی میز خود با توجه به عبارت گفته شده، خلال دندان ها را دسته بندی کنند. این عمل چندین بار و چندین زنگ ادامه پیدا کند. البته در چند جلسه اول عبارت اول ضرب مثلاً " سه دسته ی دوتایی " را تمرین کنید. بعد از پشت سر گذاشتن این مرحله برای امتحان بچه بخواهید تا پای تخته بیایند و با وسایلی که در اختیارشان قرار می دهید بسته های مورد نظر شما را درست کنند. این عمل حتی می تواند به شکل گروهی و مسابقه برگزار شود. بعد از یادگیری عبارت اول و تمرین کافی، نوبت به عبارت کوتاه ضرب مثلاً " سه دوتا " می رسد. این مرحله هم تمرین و تکرار شود و به شکل مجسم انجام گیرد. بعد از تمرین دو عبارت، ربط آن ها به هم برای بچه ها گفته شده و دو عبارت در کنار هم تمرین شود.

مرحله دوم آموزش مرحله نیمه مجسم می باشد. از بچه ها بخواهید تا دفتر ضرب خود را باز کنند و یک صفحه را به چهار یا شش قسمت تقسیم کنند. حالا بخواهید تا در بالای هر خانه عبارتی را که شما می گویید بنویسند. حالا بخواهید تا برای عبارت های گفته شده شکل بکشند. بعد از مدتی تمرین، یک عبارت را بگویید و از بچه ها بخواهید تا عبارت دوم را بنویسند و شکل بکشند. به این ترتیب دانش آموزان به راحتی و بدون هر گونه فشاری با مفهوم ضرب آشنا می شوند.

حال بچه ها می توانند تمرینات کتاب ریاضی را بنویسند. باز کتاب ریاضی بسته می شود و نوبت به نوشتن عبارت ضرب و حاصل ضرب به صورت عبارت فارسی می رسد. مثلا " سه بسته دوتایی می شود شش تا" یا " سه دو تا می شود شش تا ". باز استفاده از چوب کبریت در مرحله اول قرار دارد از بچه ها بخواهید تا بسته های مورد نظر را درست کنند و حاصل آن را نیز بیان کنند. این عمل در دفتر ضرب نیز انجام می شود. بعد از تمرین های کافی صفحه های 45 و 46 به راحتی توسط بچه ها نوشته خواهد شد.

در بین تمرین های دسته بندی می توانید برای اینکه تنوعی صورت گیرد و بچه ها زیاد خسته نشوند، صفحه های دیگر را هم تدریس کنید ولی تمرین دسته بندی ها و ضرب ها را کنار نگذارید.

حال که دانش آموزان با مفهوم ضرب آشنا شدند و فهمیدند که همیشه در ضرب و عبارت ضرب، عدد اول نشان دهنده دسته یا بسته و عدد دوم نشان دهنده اشیا داخل بسته است، نوبت به معرفی علامت ضرب می رسد. این معرفی هم بهتر است با اشاره به معرفی جمع و تفریق در کلاس اول آغاز شود. به بچه ها می گوییم یادتان است که در کلاس اول خواندید که مثلاً " سه با دو می شود پنج " و بعداً به زبان ریاضی به جای " با " علامت " + " را گذاشتیم و به جای " می شود " علامت " = " را و در تفریق هم می نوشتیم " سه از چهار می شود یک " و بعداّ به جای " از " علامت " – " گذاشتیم. حالا هم به جای عبارت مثلاً " سه دو تا می شود شش تا " به جای " تا " علامت " × " می گذاریم و همیشه عدد اول نشان دهنده دسته یا بسته و عدد دوم نشان دهنده اشیا داخل بسته است.

با معرفی علامت ضرب و عبارت ریاضی ضرب کار اصلی شروع می شود و در این مرحله روش مختلفی که وجود دارد می توان به کار برد. اولاً بهتر است همانند جدول الفبای کلاس اول یک جدول خالی درست کنیم (یا روی مقوا بکشیم یا جدول جیبی درست کنیم) و در جلوی کلاس نصب کنیم. یک جدول خالی هم می توان در اندازه مثلاً 10 در 10 سانتیمتر طراحی کرد و روی برچسب های A4 سفید که در بازار موجود است کپی کرد و در ابتدا و یا انتهای کتاب ریاضی بچه ها چسباند. حال هر ضربی که آموزش می دهیم ما در جدول بزرگ و بچه ها در جدول خودشان خواهند نوشت.

آموزش جدول ضرب فقط با 36 عملیات

این برنامه آسان 36 عمل ریاضی توسط نانسی مایرز طراحی شده است،. نکته شایان ذکر اینکه وی در آموزش دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری، 23 سال تجربه دارد، میزان موفقیت دانش آموزان در استفاده از این برنامه خارق العاده بوده است.
نموداررا در زیر ملاحظه کنید 2 2 2 2 2 2 2 2
×2 ×3 ×4 ×5 ×6 ×7 ×8 ×9
3 3 3 3 3 3 3
×3 ×4 ×5 ×6 ×7 ×8 ×9
4 4 4 4 4 4
×4 ×5 ×6 ×7 ×8 ×9
5 5 5 5 5
×5 ×6 ×7 ×8 ×9
6 6 6 6
×6 ×7 ×8 ×9
7 7 7
×7 ×8 ×9
8 8
×8 ×9
9
×9

یا به شیوه ی دیگر

در آموزش این برنامه تمام عملیات مربوط به یک ها و صفرها را حذف می کنیم (در یک جلسه کوتاه تقویتی، عملیات صفر و یک برای مثال 0=1× 0 و 1=1× 1 را تدریس می کنیم) در ضمن جدول ضرب ده تایی تدریس نمی کنیم زیرا دانش آموزان در سال های اولیه یادگیری با شمارش ده تایی آن را فرا گرفته اند. (... و 30 و 20 و 10) وانگهی عملیات مشابه را (6=3×2 و 6=2×3) آموزش نمی دهیم زیرا همان طور که عملیات را بدون اعمال مشابه مرتب می کنید، با انجام عملیات کمتر هر سطر را به خاطر می سپارید، سرانجام جدول ضرب (عدد) نه را با یک عمل به پایان می رسانید. (یعنی در مجموع آموزش با 36 عمل انجام می گیرد)

ترفند این برنامه این است. همان طور که عملیات را از یک طرف جدول به طرف دیگر انجام داده و پیش می روید در عین حال عملیات را از بالا به پایین تنظیم می کنید.
زمانی که دانش آموزان شروع به یادگیری جدول ضرب می کنند برگه حاوی 36 عملیات را روزانه به آنها می دهم تا پر کنند. تقریباً در هفته اول برگه جدول ضرب را همراه با پاسخ ها در اختیار دانش آموزان قرار می دهیم تا خود را بیازمایند در صورت نیاز به برگه پاسخ مراجعه کنند. در واقع دانش آموزان قطعاً می توانند جدول ضرب را تا پایان هفته دوم به طور کامل پر کنند. سپس از این جدول برای تکمیل عملیات ضرب دو رقمی در یک رقمی استفاده می کنند. هنگامی که جدول ضرب 100 عملیاتی را که حفظ کردن آن معمولاً ضروری است به دانش آموزان نشان بدهید و سپس جدول ضرب 36 عملیاتی را نشان دهید درچهره آنان می توانید رغبت و تمایل یادگیری عملیات آسان تر را ببینید. میزان ناکامی کمتر می شود و دانش آموزان از هوش خود در یادگیری ریاضی متحیر می شوند.

ویژگیهای این روش:

1-اسانترین ضرب هادرستون اول قراردارندهمین ویژگی عامل مهمی درایجادانگیزه واعتمادبه نفس دانش اموزمی باشد.

2-هرستون نسبت به ستون ماقبل خودیک عامل ضرب کمتردارد.

3-ستونهاازاسان به مشکل طراحی شده اند که هرستون اگرچه مشکلتر ازستون قبل است اما تعداد ضرب هاکمتر است.

4-همه جا دردسترس وقابل استفاده است.

5-فراگیری این جدول به زمان کمتری نیازدارد.

6-استرس واضطراب درمقایسه باجدول موجوددرکتاب درسی تاحدزیادی کاهش میابد.

7-فرایندجابجایی به صورت ذهنی توسط دانش اموزانجام می گیرد.

8-اموزش یک عدددرصفرویک عدددریک به صورت کلی بیان می شود.

آموزش ضرب اعداد 5 به بالا با استفاده از انگشتان دست

ابتدا بعد از معرفی نماد های ضرب به فراگیر می گوییم که دو دستان خود را به جای دو نماد ضرب در نظر گرفته و چنانچه عدد نماد از 5 یعنی تعداد انگشتان دست بیشتر بود هر چند که بیشتر بود به تعداد آن از انگشتان یک دست می خوابانیم، سپس عدد نماد بعدی را نیز به همین صورت با دست دیگر انجام می دهیم، سپس قراردادی با آنها می بندیم و می گوییم تعداد انگشتان خوابیده در هر دست به عنوان دسته های ده تایی خواهند بود که با هم جمع می شوند و رقم دهگان ضرب را تشکیل می دهند و تعداد انگشتان بالا گرفته شده نشان دهنده ی یکی ها بوده و آن ها را در هم ضرب می کنیم و حاصل را با دسته های ده تایی ذخیره شده جمع می کنیم و حاصل ضرب بدست می آید.مثال دست چپ حکم عدد هفت و دست راست حکم عدد نه را دارند (63= 9*7) حال می گوییم عدد 7 دوتا بیش تر از انگشتان یک دست است، پس دوتا از انگشتان دست چپ را می خوابانیم و سه تای آن به سمت بالا خواهد بود و سپس عدد نه 4 تا بیشتر از 5 است سپس 4 تا از انگشتان دست راست را می خوابانیم و یکی از آن به سمت بالا می ماند، سپس دو انگشت دست چپ و 4 انگشت دست راست خوایده اند که می شود 6 دسته ده تایی یعنی 60 سپس عدد 3را در یک ضرب می کنیم می شود 3 (انگشت های ایستاده) در نهایت 60 به اضافه 3 می شود 63

آموزش ضرب با استفاده از انگشتان

شاید شما از آن دسته والدینی باشید که دوست دارید فرزندتان جدول ضرب اعداد را قبل از رفتن به مدرسه بیاموزد. گاهی اوقات که کودک شما از حوصله کافی برخوردار باشد بسیار با موفقیت عمل می کنید و گاهی اوقات هم کاملا بالعکس. مراحل ساده ی زیر را پیگیری کنید تا فقط در عرض دو دقیقه ضرب اعداد یک تا ده را در عدد 9 به فرزندتان آموزش دهید

حتی من آموزگار هم در کلاس درسم برای شاگردان کلاس دومیم از این روش استفاده نموده ام و نتیجه خوبی گرفته ام. از این رو تصمیم گرفتم تا این روش تدریس ساده و دوست داشتنی را در این خانه قرار دهم تا شما هم با استفاده از آن در فرزندتان انگیزه لازم برای یادگیری جدول ضرب اعداد را ایجاد کنید. مواد مورد نیاز برای این آموزش فقط ده انگشتان دست است.

من برای این آموزش دو ضرب 9 × 5 و 9 × 7 را به عنوان مثال برگزیده ام.

برای ضرب 9 × 5 به این ترتیب عمل کنید:

ابتدا کف هر دو دست فرزندتان را به دستانتان بچسبانید و از او بخواهید که از سمت چپ یکی یکی انگشتانش را به ترتیب شمارش کند. خب مسلما اولین انگشت شمارشی فرزندتان انگشت کوچک دست چپ می باشد و آخرین انگشت یعنی دهمین آن، انگشت کوچک دست راست.

حالا با توجه به ضرب که باید نه را در پنج ضرب کنید، از سمت چپ پنج انگشت دست را به ترتیب شمارش کنید. وقتی به انگشت پنجم رسیدید آن انگشت را بخوابانید.

حالا با در نظر گرفتن جدول ارزش مکانی اعداد که یکان در سمت راست و دهگان در سمت چپ آن قرار می گیرد، انگشتان سمت چپ انگشت خوابیده، دهگان و انگشتان سمت راست انگشت پنجم نقش یکان را دارد. بنابراین در سمت چپ چهار انگشت یعنی چهل و در سمت راست پنج انگشت داریم. از این رو که 45 = 5 + 40 پس حاصل ضرب عدد 9 × 5 می شود 45، یعنی 45 = 9 × 5.

به یک مثال دیگر توجه کنید:

برای ضرب 9 × 7 کف دست را رو به جلو نگهدارید. از سمت چپ انگشتان را به ترتیب شمارش کنید تا به انگشت هفتم برسید. سپس آن را بخوابانید.

در سمت چپ انگشت هفتم، شش انگشت باز یعنی شصت و در سمت راست آن سه انگشت باز وجود دارد. پس 63 = 3 + 60. بنابراین 63 = 9 × 7.

پس از انجام مکرر این بازی در مدت زمان بسیار کوتاهی فرزندتان می تواند به صورت باور نکردنی به سوالات شما در این زمینه بازخورد ذهنی مناسب ارائه دهد.

در مقطع ابتدایی آموزش ضرب اعداد در پایه سوم به صورت حرفه ای آغاز می شود و در پایان کتاب سال دوم ابتدایی به صورت خیلی اندک برای این مهم زمینه سازی صورت گرفته است.

خلاقیّت بر اساس هوش تجسمی در آموزش جدول ضرب

در کلاس ریاضی سوم سعی شد تا در آموزش مفاهیم ریاضی وجدول ضرب،بر طبق روش MI،تمام هوش های دانش آموزان در نظر گرفته شود:از دانش آموزانی که درهوش تجسمی خلاقیّت بیشتری دارندد می خواهیم که ضرب 7 و 8 و 9 را که در آنها اشکال بیشتری وجود داردبا استفاده از نقاشی ارائه دهند که خوشبختانه این روش نتیجه‌ی مطلوبی دارد و دانش آموزان را را در یادگیری جدول ضرب تشویق می کند و خستگی حاصل از یادگیری او با کمک هوش تجسّمی به شادابی و شیرینی آموزش تبدیل می شود

منابع

اینترنت

مجلات تعلیم وتربیت استثنایی

مجلاش رشد آموزش ابتدایی